Auschwitz, Szoa, blok 27
Auschwitz, Szoa, blok 27
W bloku 27 na terenie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau 13 czerwca otwarto nową wystawę narodową pt. „Szoa”. W uroczystości wzięli udział m.in. premier Izraela Beniamin Netanyahu oraz polski minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski. Ekspozycja przygotowana została przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie. Podczas uroczystej inauguracji wystawy dyrektor Instytutu Avner Shalev został uhonorowany „Światłem Pamięci”, nagrodą przyznawaną przez Muzeum za wybitny wkład w edukację o Auschwitz i Zagładzie. Honorowymi gośćmi ceremonii byli ocaleni z Holokaustu, w tym Israel Meir Lau, były naczelny rabin Izraela.
Na początku goście zwiedzili nową ekspozycję, która podzielona jest na kilka galerii. Poświęcone są one m.in. życiu Żydów przed wojną, ideologii niemieckich nazistów oraz zagładzie Żydów dokonanej na terenie okupowanej przez Niemców Europy. Jedna z sal dedykowana została pamięci dzieci zamordowanych podczas Zagłady, a zobaczyć w niej można pracę artystki Michal Rovner, która wykorzystała do jej stworzenia dziesiątki dziecięcych rysunków.
Ekspozycję kończy część poświęcona pamięci, m.in. sala z księgą imion, gdzie zgromadzono wszystkie zebrane przez Instytut Yad Vashem nazwiska ofiar Szoa, a także Centrum Refleksji, specjalna audio-wizualna sala, gdzie zapoznać się można z odpowiedziami wielu wybitnych postaci świata nauki, kultury, czy religii na najważniejsze pytania stawiane po Zagładzie.
Dyrektor Muzeum dr Piotr M.A. Cywiński podkreślił, że nowa wystawa w bloku 27 od początku była przygotowywana mając na uwadze także przyszłą wystawę główną Miejsca Pamięci. – Celem Muzeum i celem Yad Vashem było stworzenie przestrzeni zrozumienia, która będzie jak najpełniej wpisywała się w całość wymowy Miejsca Pamięci. W ten sposób pokolenia odwiedzających będą mogły pełniej pojąć bezkres zniszczenia, które miało miejsce w samym sercu opanowanej przez niemieckich nazistów Europy – powiedział.
Zdaniem kuratora wystawy, dyrektora Instytutu Yad Vashem Avnera Shaleva, nowa ekspozycja w unikatowy sposób ukazuje podstawowe wymiary Holokaustu, a w centrum stawia człowieka i jego doświadczenie. – Rozdział po rozdziale pokazujemy najważniejsze tematy dotyczące Holokaustu, które niekoniecznie są opowieścią historyczną, ale raczej pokazują bardzo głębokie etyczno-kulturowe wymiary pamięci o Holokauście. Ma to być dla odwiedzającego głębokie, znaczące i pełne refleksji doświadczenie dotyczące naszej fundamentalnej moralności jako ludzi i członków dzisiejszej globalnej cywilizacji – mówił Avner Shalev.
W trakcie inauguracyjnego zwiedzania Avner Shalev otrzymał nagrodę „Światło Pamięci”. Jest ona uhonorowaniem osób zajmujących się podtrzymywaniem i przekazywaniem pamięci o byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz. – Avner Shalev, jako dyrektor Instytutu Yad Vashem, przyczynił się bardzo do poszerzania współpracy naszych instytucji. Jestem mu głęboko wdzięczny za wszystko, co wiąże się z seminariami dla edukatorów izraelskich i polskich oraz polskich nauczycieli. Nowo otwarta wystawa żydowska, której kuratorem jest Avner Shalev jest wspaniałym przykładem wielkiej troski i jego ogromnego osobistego zaangażowania w zachowanie pamięci o ofiarach Szoa – powiedział dyrektor Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście Andrzej Kacorzyk.
Następnie przed blokiem 27 odbyła się uroczysta ceremonia. – Mam świadomość, jak trudno jest w każdej przestrzeni muzealnej zmieścić fragment pamięci. Budynek, który stoi za moimi plecami, jest bardzo skromny. Jak zatem ulokować w nim pamięć o ponad milionie pomordowanych dzieci? Tego po prostu nie da się zrobić. Do tego potrzebne są gigantyczne przestrzenie i pokłady naszej aktywności - mówił minister Bogdan Zdrojewski, który następnie zwrócił się do dyrektora Yad Vashem Avnera Shaleva: – Tu udało się to zrobić. Panu udało się niezwykle wiele, w sposób niezwykle ważny, powściągliwy estetycznie, bardzo silnie budując przestrzeń tych najważniejszych wrażeń.
Premier Beniamin Netanyahu w swoim przemówieniu wspomniał m.in. o sali wystawy poświęconej zamordowanym dzieciom, a także księdze z imionami ofiar Holokaustu: – Właśnie widziałem rysunki dzieci – kwiaty i szubienice, i rysunek dziecka, które w niewoli narysowało królika, biegającego na wolności. Widziałem i dotknąłem imion milionów Żydów. Nie wszyscy trafili tutaj. Półtora miliona zostało zamordowanych w lasach i egzekucjach, na wsiach i w dołach, wśród nich także siostra bliźniaczka mojego błogosławionej pamięci teścia Shmuela Ben Artzi. Judith Hon była piękna i młoda. Kiedy ją zamordowano, miała około 20 lat. Widziałem tu jej imię. Są ludzie, którzy negują Holokaust. Przyjdźcie do bloku 27 i zobaczcie imię po imieniu.
Po uroczystości otwarcia wystawy premier Izraela przeszedł na dziedziniec bloku 11, gdzie pod Ścianą Straceń oddał hołd ofiarom. (PS, serwis Muzeum Auschwitz)