Warszawa

80. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim

Data wydarzenia: 
19 kwiecień 2023 - 20 kwiecień 2023
80. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim
ZIKARON / WE REMEMBER / PAMIĘTAMY.
Poznań, 19 kwietnia 2023 r.
 
W 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim zapaliliśmy znicze pod synagogą, pomnikiem przy Stadionie i na mogiłach pomordowanych Żydów (kwatera żydowska na Miłostowie).
Cześć pamięci bojowników getta i bohaterów stawiajacych opór w bunkrach i kryjówkach.

"Mówię do Ciebie: Ty, Boże". Wielowątkowa (nie)religijność Janusza Korczaka

Paweł Fijałkowski

Zaskakujący ateista
Na kilka dni przed Rosz ha-Szana (żydowskim Nowym Rokiem) [tj. przed 22września 1941 rokiem – P.F.] odwiedził mnie Janusz Korczak. Chciał, żebym mu
pomógł zorganizować w Domu Sierot nabożeństwa […]. Osłupiałem. Każdy wiedział, jak daleki od obrzędów religijnych był Korczak. Doktor zauważył
moje zdumienie i nie czekając na pytania, powiedział: „W naszych szczególnych czasach odprawianie nabożeństw w Domu Sierot uważam za konieczne. Modlitwa
w tak tragicznych chwilach, jakie przeżywamy obecnie, może podnieść na duchu […]”. Podczas nabożeństwa Doktor stał w rogu sali, tyłem do pierwszych rzędów

Żydowska Warszawa (rec., "Warsze-Warszawa")

Zbigniew Pakuła
Żydowska Warszawa (rec., "Warsze-Warszawa")

W Warszawie przed II wojną światową mieszkało ponad 300 tysięcy Żydów – pisze we wstępie do książki profesor Paweł Śpiewak. – Od dawna, bo od lat 60. XIX wieku stanowili oni jedną trzecią mieszkańców. Mało wiemy o tym, kim byli, czym się zajmowali, gdzie mieszkali, jaki mieli wkład w rozwój wielkiej aglomeracji.

Muranowski spacer albo tu muzeum getta, a tam Polin

Mateusz Węgrzyn

Pandemia nie sprzyja instytucjom kultury, ale zachęca do spacerów. Kiedy zieleń miejska już się znudzi, a dłuższa podróż nad morze czy do puszczy pozostaje wciąż niezbyt bezpieczna, rozglądamy się wokół i zaczynamy dostrzegać więcej. Przypominamy sobie o niemodnej w zwirtualizowanym świecie postawie flâneura, miejskiego włóczęgi kontemplującego przestrzeń miasta. Modyfikujemy ją nieco i wyznaczamy miejskim eksploracjom dni oraz cele, tak by w płynnym, niepewnym czasie restrykcji mimo wszystko zachować choć pozory sprawczości i stałych punktów dnia.

Pomóżcie? Nie pozwólcie zabijać? O wyborach Miss Judea w 1929 roku

Izolda Kiec

27 stycznia 1929 roku odbyły się w Warszawie pierwsze wybory Miss Polonia. W werdykcie jury, obradującego pod przewodnictwem Tadeusza Boya-Żeleńskiego, a przyznającego główną wygraną pannie Władysławie Kostakównie, zapisano między innymi, iż doceniono jej „jasną polską twarz”. Czy trzeba dodać, że wśród kandydatek do korony nie było ani jednej – polskiej – Żydówki? Reakcja pominiętej społeczności była natychmiastowa. Już 1 lutego bowiem redakcja „Naszego Przeglądu”, dziennika mniejszości żydowskiej w Polsce, ogłosiła wybory Miss Judea, dwa dni później uzasadniając swój pomysł i wyjaśniając przyświecającą mu ideę.

Bokser z Kalisza

Halina (Hila) Marcinkowska
Bokser z Kalisza
Bokser z Kalisza
Bokser z Kalisza

Icek Jakub Szpringer, syn Aszera i Goldy, urodził się w Kaliszu, w środę 10 czerwca 1926 roku. Rodzina Szpringerów mieszkała w Kaliszu przy ulicy Nowej 2
(obecna ulica Złota) – rodzice, rodzeństwo Icka: Róża (ur. 1923), Dawid (ur. 1925) i on sam. Przed wojną przeprowadzają się na ulicę Ciasną 8.
Trenował boks w „Makabi” Kalisz, był członkiem kaliskiego Betaru1. Wyróżniał się wśród rówieśników sprawnością fizyczną, ale także tym, że zawsze można było na niego liczyć, zwłaszcza kiedy trzeba było stanąć w obronie słabszych. Nie wykorzystywał jednak swej siły w walce między chłopakami z Betaru i Ha-Szomer

Prawnuk gaona z Poznania

Zbigniew Pakuła

Osiemdziesiąt lat temu zmarł profesor Marian Meir abraham eiger, potomek znanej żydowskiej rodziny rabinów. Urodził się 22 sierpnia 1873 roku  w Częstochowie, a zmarł 20 lipca 1939 roku  w Krynicy. Był lekarzem, fizjologiem, podpułkownikiem Wojska Polskiego. Marian Eiger był prawnukiem związanego z Poznaniem nadrabina Akiwy Egera, którego miniaturowy portret stał zawsze na jego biurku w Zakładzie Fizjologii Uniwersytetu Wileńskiego. Nie rozstawał się także z sygnetem swojego rodu  z wyrytym na nim napisem w języku hebrajskim.

Procederzystki, makarele i domy nierządne w XIX- wiecznej Warszawie

Paweł Fijałkowski
Procederzystki, makarele i domy nierządne w XIX- wiecznej Warszawie
Procederzystki, makarele i domy nierządne w XIX- wiecznej Warszawie

Jedną z charakterystycznych cech XIX wieku był rozwój prostytucji, która stała się zyskującą na znaczeniu sferą życia społecznego i gospodarczego, przybierała coraz bardziej urozmaicone formy, służące zaspokojeniu różnorodnych potrzeb klientów. Władze państwowe starały się stworzyć system kontroli i reglamentacji usług seksualnych, mający ograniczać liczbę kobiet zajmujących się nierządem i przede wszystkim powstrzymać rozwój chorób wenerycznych. Na podzielonych między zaborców ziemiach polskich organizowanie struktur tolerowanej prostytucji przebiegało w różnym tempie i na odmienne sposoby, aczkolwiek cele przyświecające administracji i zastosowane rozwiązania były bardzo podobne1.

Żydowska Warszawa - żydowski Berlin. Spotkanie z Aliną Molisak

Data wydarzenia: 
23 listopad 2017
Żydowska Warszawa - żydowski Berlin. Spotkanie z Aliną Molisak
Żydowska Warszawa - żydowski Berlin. Spotkanie z Aliną Molisak

Koło Miłośników Kultury i Literatury Żydowskiej "Dabru emet" (UAM) i Dom Spotkań przy Żydowskiej 15A zapraszają serdecznie na spotkanie autorskie z dr hab. Aliną Molisak, poświęcone Jej najnowszej książce pt. Żydowska Warszawa - żydowski Berlin. Literacki portret miasta w pierwszej połowie XX wieku" (IBL PAN, 2016).

Spotkanie poprowadzi prof. Katarzyna Kuczyńska-Koschany, opiekunka naukowa Koła "Dabru emet".

Zapraszamy w najbliższy czwartek, 23 listopada 2017 o godz. 15.30 w Domu Spotkań przy Żydowskiej 15A.

 

*****

O książce Aliny Molisak tak pisał Henryk Grynberg:

"Przy Planty 7/9" na Festiwalu Żydowskie Motywy

Data wydarzenia: 
25 maj 2017

"Przy Planty 7/9" / "Bogdan's Journey" [czw. 25.05 20:45, ndz. 28.05 13:30 (po pokazie spotkanie z reżyserem)]

ŻYDOWSKIE MOTYWY. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Warszawie

Data wydarzenia: 
24 maj 2017 - 28 maj 2017
ŻYDOWSKIE MOTYWY. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Warszawie

W dniach 24-28 maja w warszawskim Kinie Muranów odbędzie się 13. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Żydowskie Motywy. W tegorocznym programie znalazło się ponad 30 fabuł, dokumentów i krótkich metraży o tematyce żydowskiej z całego świata – m. in. z Izraela, Niemiec, Polski, Francji, Rumunii i Stanów Zjednoczonych. Pokazom festiwalowym towarzyszyć będą dyskusje z autorami filmów.

 

Festiwal Żydowskie Motywy od 2004 roku przybliża polskim widzom fascynującą żydowską kulturę, pielęgnuje pamięć o wspólnej przeszłości Polaków i Żydów oraz promuje idee tolerancji i kulturowej otwartości poprzez uniwersalny język sztuki filmowej.

 

65 lat działalności TSKŻ

Piotr Piluk
„Nasz Głos” polskojęzyczny dodatek do „Fołks- Sztyme” z 1967 roku

Obiegowa opina, głosząca, iż po drugiej wojnie światowej nie
było w Polsce społeczności żydowskiej, na szczęście przestaje funkcjonować.
Opinia ta najsilniej akcentowana była w latach PRL, kiedy
w naszym kraju nadal mieszkała stosunkowo liczna grupa Żydów,
nawet po emigracji marcowej w 1968 roku. Po zmianie ustroju, 26
lat temu, opinia ta zaczęła ustępować miejsca bardziej racjonalnym
poglądom. Przez kilka powojennych dekad to właśnie Towarzystwo
Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce było miejscem – instytucją
i swoistym domem – gdzie toczyło się żydowskie życie. Jak mówi
przewodniczący Artur Hofman – to nasza organizacja jest depozytariuszem
tysiącletniej historii Żydów na ziemiach polskich. Skupiając

"Festiwal Pamięci" w Muzeum POLIN

Data wydarzenia: 
26 listopad 2015

26 listopada w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN odbędzie się premiera "Festiwalu Pamięci" w reż. Andrzeja Pakuły - drugiego po "Stanie wyjątkowym" spektaklu zrealizowanego w ramach projektu "TUMULT! Teatr w muzeum".

Wsłuchaj się w historię przedwojennej ulicy Gęsiej!

Data wydarzenia: 
9 lipiec 2015
Ulica Gęsia. Fot. R.Vishniac

Wsłuchaj się w historię przedwojennej ulicy Gęsiej!
Pomóż nam zrekonstruować jej historię!
Nowy projekt w Muzeum POLIN

Uliczny gwar, śmiech dzieci, stukot kół drewnianych wozów, żałobny kondukt, czy może odgłos maszyny do szycia z zakładu krawieckiego – jakie dźwięki rozlegały się na przedwojennej ulicy Gęsiej? W ramach nowego projektu edukacyjno-kulturalnego Muzeum POLIN we współpracy z wolontariuszami rekonstruuje życie samego centrum dawnej żydowskiej Warszawy. Jeśli posiadacie zdjęcia, artykuły, czy inne pamiątki z związane z przedwojenną ulicą Gęsią, piszcie na adres gesia@polin.pl . Pomóżcie na nowo usłyszeć ten świat!

Galeria Inna zaprasza

Data wydarzenia: 
18 czerwiec 2015
Synagoga w Zabłudowie

24 czerwca 2015 r. przypada 74. rocznica spalenia synagogi w Zabłudowie. Dla  upamiętnienia tego wydarzenia Galeria Inna zaprasza na pokaz specjalnie na  tę okazję wykonanej wycinanki autorstwa Piotra Sztuczyńskiego pt. „Płonąca synagoga”.

Zapraszam 24 czerwca 2015 r. o godz. 18.00 do Galerii Inna, Warszawa, Senatorska 20.

 Marianna Knothe

Polin - otwarcie Muzeum Historii Żydów Polskich

Zbigniew Pakuła
Mat.red.
Prezydenci Reuven Ryvlin i Bronisław Komorowski
Wystawę symbolicznie otworzyli Marian Turski i 13. letnia Joasia Widła ze szkoły Lauder-Morasha.   Fot. Jakub Nowotyński
Wieczorny koncert przy budynku MHŻP. Fot. Jakub Nowotyński

POLIN - Otwarcie Muzuem Historii Żydów Polskich

 

18 października, na oficjalne uroczystości otwarcia Muzeum Historii Żydów Polskich, przybyli prezydent RP Bronisław Komorowski, prezydent państwa Izrael Reuven Rivlin (była to jego pierwsza wizyta zagraniczna), premier Ewa Kopacz, prezydent Warszawy  i delegacje z wielu krajów świata. W uroczystościach uczestniczyło ponad 1500 gości, a relacjonowało je przeszło 600 dziennikarzy.

Seminaria w Żydowskim Instytucie Historycznym

Data wydarzenia: 
20 grudzień 2014

Seminaria w Żydowskim Instytucie Historycznym

styczeń , 2015

 

 

NOWA JEROZOLIMA POD WARSZAWĄ – KRONIKA WYPADKÓW (dr Zofia Borzymińska)

13 stycznia 2015, godz. 11:00

Miasteczko Poznań laureatem odznaczenia "Chroniąc pamięć"

Zbigniew Pakuła
(red.)

Miasteczko Poznań laureatem odznaczenia „Chroniąc Pamięć”

Odznaczenie „Chroniąc Pamięć”  przyznawane jest od 1998 r. w ramach programu honorowania Polaków zasłużonych dla ratowania żydowskiego dziedzictwa. Nadawane jest w formie honorowego dyplomu Polakom zaangażowanym w zachowanie dziedzictwa polskich Żydów i dialog polsko-żydowski. Program prowadzony jest przez Ambasadę Izraela w Polsce, Fundusz Michaela Traisona dla Polski, Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie, Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. Uroczystość wręczenia dyplomów odbywa się co roku w ramach Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie.

Żydowscy Kolumbowie. Wywiad z prof. Sławomirem Buryłą

Zbigniew Pakuła
Żydowscy Kolumbowie. Wywiad z prof. Sławomirem Buryłą

ŻYDOWSCY KOLUMBOWIE

Z prof. Sławomirem  Buryłą z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego rozmawia Zbigniew Pakuła

Subskrybuje zawartość

© Copyright 2014